Mục lục
Một nghiên cứu đăng trên tạp chí trên ACC năm 2010 đã nhận định nếu EF giảm dưới 50% cùng với ∆GLS > 10% thì tỷ lệ tử vong cao [3]. Tuy nhiên, thông số EF không có sự thay đổi đáng kể sau 6 tuần đầu điều trị, mà sẽ thay đổi sang suy tim (dưới 50%) sau 12 tuần [2].
Như vậy, việc đánh giá EF đơn thuần không còn đủ, mà cần phải có một phương pháp mới an toàn nhưng có thể phát hiện tổn thương cơ tim sớm hơn ở những bệnh nhân điều trị ung thư bằng hóa chất hay xạ trị.
1. Khuyến cáo của Hội tim mạch Châu Âu
Trong khuyến cáo mới nhất của Hội tim mạch Châu Âu vào tháng 8/2022 [1] đã chỉ ra rằng: bệnh nhân điều trị ung thư bằng hóa chất hoặc xạ trị cần phải theo dõi sự thay đổi về EF và sức căng dọc thất trái GLS. Trong đó siêu âm tim qua thành ngực được ưu tiên, siêu âm 2D có thể thay thế siêu âm tim 3D.
Nghiên cứu giải phẫu bệnh chỉ ra rằng sau khi tiêm thuốc 24h đã có dấu hiệu tổn thương cơ tim, nhưng thông số EF sau 6 tuần không có sự thay đổi mà phải đến sau 12 tuần thì EF khi đó đã giảm xuống dưới 50% [2].
Trong khuyến cáo mới này, siêu âm tim được chỉ định nhóm 1, cao hơn cả xạ hình tim và cộng hưởng từ tim, trong đó sức căng dọc thất trái GLS được xếp vào nhóm 1C – nhóm ưu tiên 1 bằng chứng C. Sức căng dọc thất trái có sự thay đổi ngay cả khi chỉ số EF còn trong giới hạn bình thường [5].
Khi EF giảm dưới 50% cung với ∆GLS > 15% thì tỷ lệ điều trị thành công cho bệnh nhân thường rất thấp [3]. Nên việc đánh giá GLS cho bệnh nhân điều trị ung thư cần thực hiện sớm và theo định kỳ của các chu kỳ điều trị hóa chất hoặc xạ trị.
Thời gian cho chỉ định siêu âm tim định kỳ cho bệnh nhân ung thư không giống nhau, phụ thuộc vào loại hóa chất điều trị sử dụng. Ví dụ như thuốc trastuzumab thì nên thực hiện TTE tại thời điểm tuần thứ 2 hoặc thứ 3 của chu kỳ điều trị 3 tuần.
2. Siêu âm đánh dấu mô cơ tim STE
Siêu âm đánh dấu mô cơ tim (Speckle Tracking Echocardiography – STE) là một trong các phương pháp được ứng dụng để đánh giá mức độ co rút và giãn nở của cơ tim.
STE chỉ phản ánh sự co cơ tim chủ động, không bị nhiễu bởi vùng cơ tim bị tổn thương, không phụ thuộc vào góc tia siêu âm (như siêu âm Doppler mô cơ tim) và không phụ thuộc vào tiền gành và hậu gánh [9].
Cơ tim có ba loại biến dạng trong quá trình co bóp, trong đó loại biến dạng theo chiều dọc GLS đóng vai trò quan trọng nhất [6]. GLS là chỉ số có giá trị cao hơn trong phát hiện nhồi máu kích thước nhỏ và vừa [7].
STE đã được nghiên cứu rất nhiều, và cho đến nay đã được công nhận trong thăm khám lâm sàng tim mạch [8].
3. Chiếc máy siêu âm di dộng lý tưởng
Thăm khám dễ hơn với siêu âm đánh dấu mô cơ tim STE Syngo® VVI
Máy siêu âm ACUSON P500 có tích hợp công nghệ siêu âm đánh dấu mô Syngo® VVI cho phép đánh giá GLS một cách chính xác và nhanh chóng.
Không chỉ có thể, máy siêu âm ACUSON P500 có thể mang đi lại giống như một chiếc laptop. Tính chất di động này giúp máy có thể thăm khám ngay tại nhà hoặc tại giường. Điều này thực sự có ý nghĩa dành cho việc thăm khám tim của bệnh nhân ung thư ngay tại nhà mà không cần phải đến bệnh viện.
Điểm nổi bật trong chức năng siêu âm STE trên máy siêu âm ACUSON P500 là có chức năng mũi tên chỉ hướng vận động của thành tim. Điều này thực sự hữu ích bởi khi đó bác sĩ có thể dễ dàng nhận định hướng di chuyển của vùng cơ tim.
Ngoài ứng dụng trong siêu âm đánh giá tổn thương cơ tim ở bệnh nhân ung thư, siêu âm đánh dấu mô cơ tim sử dụng phương pháp Syngo® VVI trên máy siêu âm ACUSON P500 có thể đem lại những kết quả thực sự ý nghĩa:
- Phát hiện tổn thương cơ tim ở dưới mức lâm sàng, tức là ngay cả khi chưa có triệu chứng lâm sàng.
- Đánh giá tổn thương mạch vành mạn tính
- Đánh giá tổn thương cơ tim trên bệnh nhân đái tháo đường, tăng huyết áp
- Đánh giá chức năng của tim ở bệnh nhân có bệnh lý van tim, bệnh lý tim bẩm sinh
Đầu dò siêu âm tim thực quản
Không chỉ siêu âm qua thành ngực TTE, máy siêu âm ACUSON P500 có cả đầu dò siêu âm qua thành ngực. Việc này có nhiều thuận lợi trong trường hợp bệnh nhân siêu âm tim qua thành ngực mờ và cần đánh giá chi tiết hơn, hoặc đánh giá trước và sau khi can thiệp.
Quý vị có thể tham khảo thêm về thông số chi tiết của đầu dò siêu âm máy ACUSON P500 Tại đây
Như một chiếc máy tính xách tay thời 4.0
Máy siêu âm ACUSON P500 được thiết kết vững chắc, bền bỉ đảm bảo an toàn cho tính chất di động.
Máy có chiều rộng nhất chỉ khoảng 40 cm, có tích hợp xe đẩy thông minh. Pin có thể tháo rời và vệ sinh, thay thế, thời gian hoạt động liên tục lên tới 1h, thời gian sạc đầy chưa tới 3h.
Màn hình LCD kích thước 15.4 inch cảm ứng đa điểm, có góc nhìn rộng 176 độ cùng công nghệ chỉnh dọc đa miền (MVA)
Bộ nhớ lưu trữ 512 GB SSD cho tốc độ cao, có thể lưu tới hơn 30000 bức ảnh tĩnh hoặc hơn 2000 clip (độ dài tối đa mỗi clip là 8 giây)
Máy có thể kết nối hệ thống PACS để đồng bộ hóa dữ liệu
Máy có đầy đủ các chức năng phù hợp cho tất cả các bác sĩ cần làm về hình ảnh như bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ tim mạch, bác sĩ gây mê, bác sĩ cơ xương khớp, bác sĩ cấp cứu, các bác sỹ thực hiện can thiệp dưới hướng dẫn của siêu âm.
Một số thông số quan trọng của máy siêu âm ACUSON P500
– Máy siêu âm ACUSON P500 sử dụng hệ thống đầu dò siêu nhạy công nghệ cao, công nghệ thu nhỏ đầu dò microCase và SuppleFlex, các đầu dò có tần số có thể từ 1.3 MHz đến 16 MHz cho phép thăm khám từ những vị trí nông nhất đến sâu nhất hay những bệnh nhân có thể trạng béo, mập.
– Máy cũng tích hợp bộ hướng dẫn kim sinh thiết dùng một lần bằng thép không gỉ cho cả đầu dò phẳng và đầu dò cong.
– Tích hợp điện tâm đồ có kích hoạt sóng R đơn và kép giúp hoàn hảo hơn trong thăm khám tim mạch
– Có đầy đủ các tính năng AI thông minh như những chiếc máy siêu âm kích thước to truyền thống như công nghệ tạo chùm tia kỹ thuật số, công nghệ xử lý bốn chùm tia song song, chế độ siêu âm hòa hợp mô THI, chế độ siêu âm SieClear™ , công nghệ siêu âm TEQ™, công nghệ DTCE, Dynamic range, các phương pháp đo tự động trên siêu âm tim, siêu âm mạch và siêu âm thai.
– Chỉ định siêu âm có thể thực hiện:
+ Siêu âm ổ bụng tổng quát
+ Siêu âm tuyến giáp
+ Siêu âm tuyến vú
+ Siêu âm tim qua thành ngực, và qua thực quản
+ Siêu âm mạch, như mạch cảnh, mạch thận, mạch chi dưới, …
+ Siêu âm sản khoa, phụ khoa
+ Siêu âm tim thai
+ Siêu âm phổi và khoang màng phổi
+ Siêu âm Doppler xuyên sọ
+ Siêu âm nhi khoa với đầu dò microconvex
Chứng nhận an toàn
Máy siêu âm ACUSON P500 được cấp dấu CE phù hợp với các quy định EU 2017/745 ngày 5 tháng 4, 2017 liên quan đến thiết bị y tế và Cỉ thị của Hội đồng 2011/65/EU ngày 08 tháng 7, 2011 về việc hạn chế sử dụng một số chất độc hại trong thiết bị điện và điện tử.
Tài liệu tham khảo
1. Alexander R. Lyon (Chairperson) (United Kingdom), et al. 2022 ESC Guidelines on cardio-oncology developed in collaboration with the European Hematology Association (EHA), the European Society for Therapeutic Radiology and Oncology (ESTRO) and the International Cardio-Oncology Society (IC-OS). European Heart Journal – Cardiovascular Imaging (2022) 00, 1–133. Link
2. Tomas G. Neilan et al. Tissue Doppler imaging predicts left ventricular dysfunction and mortality in a murine model of cardiac injury. European Heart Journal, Volume 27, Issue 15, 1 August 2006, Pages 1868–1875. Link
3. Daniela Cardinale MD, PhD et al. Anthracycline-Induced Cardiomyopathy: Clinical Relevance and Response to Pharmacologic Therapy. Journal of the American College of Cardiology, Volume 55, Issue 3, 19 January 2010, Pages 213-220. Link
4. Kazuaki Negishi et al. Independent and incremental value of deformation indices for prediction of trastuzumab-induced cardiotoxicity. J Am Soc Echocardiogr. 2013 May;26(5):493-8. Link
5. Monica Samuel Avila et al. Prevention and Treatment of Chemotherapy-Induced Cardiotoxicity. Methodist Debakey Cardiovasc J. 2019 Oct-Dec;15(4):267-273.
6. Collier et al. Myocardial Strain Measured by Speckle-Tracking Echocardiography. Am Coll Cardiol 2017;69:1043-56. Link
7. Gjesdal et al. Tissue Doppler in Ischemic Heart Disease. J Am Soc Echocardiogr 2009;22:823-30
8. Brage H. Amundsen, MD et al. Noninvasive Myocardial Strain Measurement by Speckle Tracking Echocardiography. J Am Coll Cardiol. 2006 Feb 21;47(4):789-93. Link
9. Lê Minh Khôi, Đại học Y Dược TP HCM. Ứng dụng siêu âm đánh dấu mô trong đánh giá chức năng thất phải và thất trái. Hội thảo cập nhật kiến thức online.
10. Nguyễn Thị Thu Hoài, Đại học Y Hà Nội. Những điểm nổi bật về ứng dụng siêu âm đánh dấu mô cơ tim trong thực hành lâm sàng. Hội thảo cập nhật kiến thức online.