Mục lục
1. Huyết khối tĩnh mạch sâu
1.1. Siêu âm B-mode
– Huyết khối trong giai đoạn sớm là tổ chức giảm âm đồng nhất trong lòng mạch, mức độ giảm âm nhiều đến mức gần như trống âm. Vì vậy khó xác định ranh giới của huyết khối. Khi đó thành mạch trơn láng đều. Tĩnh mạch có thể gia tăng kích thước tại vị trí huyết khối bám. Nghiệm pháp đè ép đầu dò dương tính. Trong giai đoạn này cũng có thể nhìn thấy huyết khuyết không bám thành, phấp phới trong lòng mạch. Chú ý cần siêu âm bệnh nhân ở tư thế đứng.
– Trong giai đoạn muộn hơn (bán cấp), huyết khối tăng âm nên nhìn rõ ranh giới hơn. Thành tĩnh mạch dày hơn. Giai đoạn này không còn thấy huyết khối phấp phới.
– Giai đoạn mạn tính huyết khối xơ hóa, vôi hóa. Thành tĩnh mạch có nhiều đám vôi hóa. Giai đoạn này tĩnh mạch có thể tắc hoàn toàn do xơ teo.
1.2. Siêu âm Doppler màu
– Trong giai đoạn cấp, Doppler màu giúp xác định rõ hơn ranh giới tổ chức huyết khối và chẩn đoán xác định huyết khối không bám thành. Có thể xác định hẹp tắc hoàn toàn hay bán phần dựa vào tín hiệu Doppler màu, thay đổi tốc độ dòng màu trước – tại và sau chỗ tắc. Nếu tắc hoàn toàn thì dòng máu sẽ không thay đổi khi làm nghiệm pháp bóp cơ bắp chân và Valsalva.
Trong giai đoạn này có thể xuất hiện tuần hoàn bàng hệ sau vài ngày.
– Giai đoạn bán cấp: dòng chảy tuần hoàn bàng hệ rõ hơn. Không còn huyết khối phấp phới không bám thành
– Giai đoạn mạn: phát hiện dòng chảy tái thông bệnh lý. Đánh giá dòng chảy ngược khi làm nghiệm pháp bóp bắp cơ và Valsalva.
1.3. Siêu âm Doppler xung
– Đánh giá bán định lương và định lượng dòng chảy
– Tại vị trí thượng lưu có thể không thấy dòng chảy biến thiên theo dòng chảy, không thay đổi khi làm nghiệm pháp bóp bắp chân, Valsalva.
2. Huyết khối tĩnh mạch nông
– Ít gặp hình ảnh bệnh lý và lâm sàng có biểu hiện khác so với huyết khối tĩnh mạch sâu.
– Huyết khối TM nông thường có biểu hiện nhiều ở phản ứng viêm của thành TM với biểu hiện là các đám màu đỏ nhạt trên da kèm theo cảm giác đau.
– Huyết khối TM sâu khi có thì gây thay đổi huyết động rõ, trong khi huyết khối nông ít gây thay đổi về huyết động và ít gây triệu chứng phù của ứ trệ tuần hoàn.
– Doppler màu và xung: biểu hiện nghèo nàn. Tĩnh mạch thường căng to, nghiệm pháp ép xẹp dương tính, không có tín hiệu dòng chảy biến thiên khi làm nghiệm pháp bóp bắp chân, Valsalva.