Mục lục
Khi phong bế thần kinh dưới hướng dẫn của siêu âm (ultrasound-guided nerve blocks) được giới thiệu lần đầu vào giữa những năm 1990 đã cho thấy những lợi ích rất rệt. Đây là tiền đề để các kỹ thuật gây tê dây thần kinh khác dưới hướng dẫn của siêu âm được phát triển trong những năm tiếp theo.
Thực hiện thủ thuật dưới hướng dẫn của siêu âm cho phép thủ thuật viên có thể dễ dàng nhìn thấy được cấu trúc cần tìm và và phong tỏa chúng một cách có chọn lọc. Tuy nhiên, việc ứng dụng lâm sàng của kỹ thuật phong bế thần kinh dưới hướng dẫn của siêu âm đòi hòi phải có máy siêu âm hiện đại, độ phân giải cao có thể quan sát được dây thần kinh, đồng thời thủ thuật viên cần phải được đào tạo một cách bài bản.
1. Chỉ định của phong bế thần kinh dưới hướng dẫn của siêu âm
– Gây tê vùng (regional anesthesia) có thể được sử dụng bổ sung cho gây mê toàn thân.
– Gây tê vùng được sử dụng độc lập khi gây mê toàn thân không cần thiết hoặc có chống chỉ định.
+ Phong bế đám rối thần kinh cánh tay khi gãy xương quay, nội soi khớp vai, …
+ Phong bế đám rối thắt lưng cùng khi thực hiện thủ thuật với khớp gối
2. Chống chỉ định
– Bệnh nhân dị ứng thuốc
– Bệnh nhân có rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc chống đông máu
– Có nhiếm trùng trên đường vào gây tê vùng
– Bệnh nhân bất thường về tâm thần kinh.
3. Kỹ thuật chọn đường kim
Trong kỹ thuật đường kim, góc vào nhỏ sẽ đem lại hình ảnh kim rõ nét hơn góc vào lớn trên hình ảnh siêu âm.
3.1. Kỹ thuật trục ngắn, kỹ thuật ngoài trường (out-plane)
– Trong kỹ thuật trục ngắn, kim được đưa vào theo mặt phẳng vuông góc với trục dài của đầu dò. Khi đó hình ảnh hiện lên trên màn hình là đường cắt ngang kim, và hình ảnh kim là một điểm hoặc đoạn ngắn cản âm.
– Thông thường kỹ thuật này chỉ cho phép quan sát được đầu kim.
– Kỹ thuật này được áp dụng khi mục tiêu cần tới của đầu kim ngắn hoặc nông
3.2. Kỹ thuật trục dài, kỹ thuật nội trường (in-plane)
– Kim được đưa vào song song theo mặt phẳng trục dài của đầu dò, có nghĩa là hầu hết chiều dài kim đi vào tổ chức có thể quan sát được trên hình ảnh siêu âm, từ đó có thể hạn chế được tổn thương mạch máu trong quá trình thực hiện
– Kỹ thuật trục dài được áp dụng khi mục tiêu tổn thương ở sâu, hoặc ở vị trí cần đường vào kéo dài, so với kỹ thuật trục ngắn thì kỹ thuật trục dài đường kim có thể đi được đoạn đường dài gấp 2-3 lần mà vẫn có thể nhìn rõ ràng trên màn hình siêu âm.
