Nguyên lý siêu âm là kiến thức cơ bản của sóng âm trong y học. Hiểu được nội dung này sẽ giúp người học siêu âm hiểu được bản chất của cách dựng hình, từ đó nhận định đúng hình ảnh bình thường và bất thường.
Bất kỳ người học siêu âm y học nào cũng cần phải thông hiểu bài này trước khi học các kiến thức khác. Mặc dù bài viết có nội dung chủ yếu liên quan tới vật lý, nhưng lại là gốc rễ của phương pháp siêu âm chẩn đoán.
Trong tài liệu này trình bày chủ yếu hai vấn đề:
– Sự truyền sóng âm trong môi trường
– Cấu trúc của đầu dò siêu âm
Môi trường vật chất khác nhau sẽ ảnh hưởng tới tính chất truyền âm khác nhau, như sóng âm không đi qua được tổ chức xương, canxi hóa, sóng âm ít bị hấp thụ trong môi trường dịch, hấp thụ nhiều trong môi trường mỡ….
Sự thay đổi tần số sóng âm sẽ làm thay đổi khả năng đâm xuyên của nó. Hiểu được nguyên lý siêu âm này, các nhà sản xuất máy sẽ sử dụng đầu dò có tần số khác nhau khi thăm dò bộ phận nông hoặc sâu.
Mặc dù cho đến nay, sự tiến bộ của công nghệ đã cải tiến rất nhiều về đầu dò siêu âm. Nhưng nguyên lý siêu âm của đầu dò vẫn không thay đổi.
Khi ta đặt một điện trường thay đổi lên một bản vật liệu áp điện, bản này sẽ thay đổi theo đúng như sự thay đổi của điện trường. Chính sự biến dạng theo chu kỳ này gây nên các sóng cơ học. Nếu điện trường thay đổi với tần số thì sóng cơ học cũng có hiện tượng tương tự. Do đó muốn tạo nên sóng siêu âm với tần số định trước, ta phải tạo ra dao động điện trường có tần số đúng bằng tần số đã định trước của sóng siêu âm.
